Need a website? Free website templates by professional designers at WTO.

Over het werk van Evelin Bozsa en Paul ter Wal  

Het werk van de in Hongarije geboren Evelin Bozsa en de in Nederland geboren Paul ter Wal, beeldende kunstenaars, neemt ons mee naar een buitengewone, sprookjesachtige wereld van dromen en werkelijkheid. Met behulp van foto’s en digitale bewerkingen komen we terecht in een landschap gecreëerd door de innerlijke herinneringen en de creatieve fantasie die de grenzen van tijd en ruimte overbruggen.
Hun subjectieve mythen zijn ons allen bekend. Gefragmenteerde herinneringen uit de kindertijd en de strijd uit de vage puberteit periode waarin wij onszelf proberen uit te vinden zijn universele en tevens individuele ervaringen, zonder welke het ondenkbaar is op te kunnen groeien.
Evelin’s en Paul’s individuele en gezamenlijke werk zijn bekentenissen van deze zoektochten naar het eigen ik en de obstakels die zij ondervinden.

De “Innocence Series” van Evelin Bozsa geeft fases weer van de noodzakelijke reis, fases van het verlies van de onschuld. Haar verhaal – zoals dat van eenieder van ons – brengt ons terug naar de kindertijd, naar een staat van het individu, waarbinnen de realiteit van dromen verweven raakt met de verhalen, door anderen verteld. Snapshots bewaren voor ons vergeten momenten, die resulteert in een vreemde magische wereld, waar wij tegelijkertijd de helden zijn en de verhalenvertellers.
Voorts, is de kindertijd het eerste stadium van onschuld en naïviteit. Goed en kwaad komen in een kind instinctief tot uiting, zonder onderdrukking, als een zelfreflectie. Dat is de reden waarom het zo charmant is. Op de composities uit de serie kunnen wij een lijn volgen van het zich open stellen van de menselijke geest: van dat van een niet reflecterende en machteloze baby tot een zich vragen stellende toeschouwer. Echter, de wrede buitenwereld en de onvermijdelijkheid van de dood komen deze magische wereld binnen en brengen onvermijdelijk de ballonnen van naïeve dromen tot ontploffing.

Binnen het werk van de Nederlandse beeldend kunstenaar, Paul ter Wal, neemt de lucht voortdurend een ander kleur aan. Zijn werk zijn een soort van “luchtvariaties”. De met wolken bezaaide luchten bepalen de stemming binnen het de afbeeldingen en zijn aanwezig als een eeuwige toeschouwer. Zijn aanwezigheid is tegelijkertijd een troost en een last voor ons. Soms is “zijn” aanwezigheid voelbaar, als zittend op onze schouders en de weg voor ons bestrooiend met stof. Op andere momenten is “zijn” gedrag vergelijkbaar met het gedrag van een boodschapper, een heraut of een goddelijke manifestatie van geluk.
Vechtend tegen de stormen, is de weg naar vrijheid en geluk aan het zicht onttrokken.
De compositie getiteld “The Generations” vertelt over de paradox van voorbestemming en vrijheid. De kleine jongen die wordt afgebeeld gaat zijn eigen weg, terwijl ondertussen een enorme foto, tevoorschijn komend uit de lucht, hem bijna dreigt te verpletteren.

Onze geboorte, zadelt ons op met enige onveranderbare invloeden uit het leven: uit welke ouders worden wij geboren, in welk land en van welk geloof. Als naïeve en schuldloze kinderen kunnen wij ons niet verweren tegen de impact van deze gegevens. Het werk van Paul ter Wal doet ons denken aan een beroemde uitspraak van Jean-Paul Sartre: “Man is condemned to be free; because once thrown into the world, he is responsible for everything he does.”

 
Evelin en Paul’s gezamenlijke werk “The Horse Dies, The Birds Fly Away” is een hommage aan de avant-garde dichter Lajos Kassak van Hongaarse oorsprong.

De dichter reisde door West Europa in de jaren na 1900. Het gedicht is een neerslag zijn migratie. Beïnvloed door deze ervaringen, ontwikkelde Kassak zijn eigen avant-garde vorm en stijl. In hun digitale interpretatie, componeren het Hongaars-Nederlands kunstenaarsduo het langste gedicht uit de Hongaarse geschiedenis in vier afbeeldingen die het ritme en de lading van het gedicht weerspiegelen. Zittend in een eindeloos, bewolkte en naargeestig landschap, ingeklemd tussen de lucht en de aarde, overpeinst de eenzame man de verontrusting ondervonden tijdens zijn reizen. De ervaringen van zijn lange reis zijn aan hem gaan kleven zoals het stof op de weg, “At all the stations custom-officers stamp our hearts and we only swim / further away to where dawn is (…) no trouble for us to leave behind 50 kilometers a day / in tunnels on hill-crests and in soundless german forests...” schrijft Kassak in zijn gedicht “The Horse Dies”.

Deze woorden vallen samen met het landschap dat gecreëerd is door de beide kunstenaars.
Het andere gezamenlijke werk van het duo “Dotclouds – 1956” en “Twins – 1956” herdenkt de Hongaarse revolutie van 1956. Zoals het andere werk van Evelin en Paul, is deze compositie een uiterst persoonlijke biecht van de pijnlijke emoties met betrekking tot de tegenstellingen die frequent voorkomen tussen persoonlijke vrijheid en de morele beslissingen die genomen moeten worden.

Edit Barta, kunsthistorica, Hongarije, (vertaald uit het Hongaars)

 

 

E-mail: evelinbozsa@yahoo.com